به نام خدای دوستدار زیباییها
اینک که در ایام دهه فجر قرار داریم و در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی هستیم به نظرم رسید مطلبی در مورد اخلاق اجتماعی بنویسم چرا که اخلاق یکی از اهداف و دستاوردهای انقلاب بود و البته یک ضرورت و پیش نیاز برای برگزاری یک انتخابات مطلوب و شایسته حداقل از بعد رفتار و اخلاق اجتماعی و سیاسی برای کاهش التهابات از رقابت های نادرست و شکننده. در این ایام که جامعه ما و حتی بخشی از جامعه جهانی با نگرانیها، کشمکشها و آسیب های متعدد فردی، اجتماعی و سیاسی روبروست لازم است هر انسانی به عنوان یک عضو از جامعه و یک شهروند در سطوح و جایگاههای متفاوت تلاش نماید تا به سهم خود باری از فشار این آسیب ها، نگرانیها و تهدید های فردی و جمعی جامعه بردارد. باشد تا قدمی و گامی به سوی صلاح و بهبود برداشته شود.
آنچه که ذیلا مورد اشاره قرار می گیرد، مصادیقی است از اقدامات و رفتارهایی که میتوان در جهت رشد و شکوفایی اخلاق و منش اجتماعی و انسانی مورد توجه قرار گیرند.
1- سعی کنیم به هر روشی که بلد هستیم به یکدیگر احترام بگذاریم. به هر محیطی مغازه، اداره ،کلاس ، مدرسه، شرکت وارد می شویم سلام کنیم و احوالپرسی نماییم.
2- سعی کنیم در محل کار، مغازه، اداره و یا هر جای دیگر با مردم صادقانه برخورد کنیم. با جدیت از دروغ پرهیز کنیم چراکه نجات جامعه در راستی و درستی است. جامعه و اقتصاد و کسب و کار با صداقت آرامش می گیرد.
3- به نظم و آراستگی ظاهری توجه نماییم. ساده ولی تمییز و مرتب باشیم. به پاکیزگی محل کار، خانه و محیط اطراف توجه نماییم.
4- تواضع داشته باشیم. در برخورد با ارباب رجوع با ادب واحترام رفتار کنیم. با مجبت و خوشرویی به مراجعین پاسخ دهیم.
5- روحیه کارگشایی و خدمت به دیگران داشته باشیم. تا میتوانیم و هر جایی هستیم کار مردم را زود حل و فصل کنیم و پاسخ دهیم.
6- در قرار های کاری خوش قول باشیم و به موقع و سروقت در محل کار، درمحل قرار، در جلسات، در مراجعه به پزشک و بیمارستان حضور یابیم. به وقت دیگران توجه کنیم. مبادا بی نظمی ما موجب اتلاف وقت دیگران شود. ( این نکته را مدیران و مسئولان باید بیشتر توجه نمایند. متاسفانه در کشور ما بسیاری از جلسات و همایش ها از 10 دقیقه تا یک ساعت با تاخیر شروع می شود).
7- انصاف را در کارها رعایت کنیم. در خرید و فروش ها، در ارائه خدمات شغلی به مردم به سود عادلانه و متعارف قانع باشیم و به مردم در اثر بی اطلاعی از قیمت ها ظلم نکنیم.
8- در رانندگی عجله نکنیم، برای رسیدن به هر مقصد چند دقیقه زودتر حرکت کنیم تا بدون استرس و با آرامش سر وقت به قرارمان برسیم.
9- در ترافیک سعی کنیم حقوق دیگران را رعایت کنیم، و در بین خطوط رانندگی کنیم، به عابرین پیاده هم توجه نماییم.
10- کسانی را که گاهی متاسفانه در خیابان و اتوبان آشغال میریزند با رفتار خوبمان شرمنده شان کنیم. دوستی میگفت من چند نایلون در ماشین دارم که وقتی با این افراد روبرو گشتم در اختیارشان بگذارم و عملا آنان را متوجه کار زشتشان نمایم.
11- از اسراف بپرهیزیم. در شرایط سخت اقتصادی که بسیاری از مردم دچار مشکلات اقتصادی و تنگدستی هستند از هزینه های غیرضرور و تشریفات و تجملات بپرهیزیم.( مدیران دولتی در این رابطه باید بیشتر توجه کنند و پول بیت المال را صرف تغییر دکوراسیون، مبلمان، پذیراییها و مسافرت های غیر ضرور ننمایند).
12- در روابط اجتماعی به دستور قرآن اهل گذشت و بخشش باشیم. اگر از کسی خطایی یا کاستی سر می زند، صرفا با یک تذکر آموزنده عبور کنیم و با مردم و دوست و آشنا مدارا نماییم.
13- قدری بیشتر به فکر افراد نیازمند، فقرا و بیماران کم درآمد باشیم، سعی کنیم تا حدی که می توانیم دست یکی دو خانواده را به هر طریقی که می توانیم بگیریم و مشکلاتشان را کاهش دهیم.
14- خیر خواه، یار و مددکار یکدیگر باشیم. در راهنمایی افرادیکه مسیر اشتباه و یا خطایی می روند با مهربانی و دلسوزی کوتاهی نکنیم و در مسائل جاری زندگی به روشهای گوناگون همدیگر را یاری دهیم.
15- به اعضای خانواده، پدر، مادر، همسر و فرزندان خود بیشتر توجه نماییم. بخشی از ساعات شبانه روز و هفته را برای با هم بودن، با هم گفتن و شاد بودن اختصاص دهیم. محیط خانه را شاد و با نشاط و فعال سازیم.
16- از بد اخلاقی، تندخویی و هرگونه توهین، بی ادبی و ناسزا گویی به دیگران به شدت بپرهیزیم و دیگران را هم از اینگونه رفتارها منع کنیم.
17- از هر گونه استهزا، تهمت، تخریب شخصیت، هتک حرمت افراد آبرومند و مومن بویژه در شرایط انتخابات یا فضای مجازی پرهیز نماییم.
18- جامعه ما را از پارتی بازی، رابطه گرایی، رانت خواری و سوء استفاده از مقام و موقعیت به نفع دوستان و آشنایان بسیاررنج می برد، یکبار برای همیشه همه بپذیرند که این رفتار ها را کنار بگذارند و قانون و ضوابط را برای همه یکسان و عادلانه اجرا نمایند.
19- بیاییم نگاهمان را قدری مثبت تر نماییم. به قول معروف به نصفه پر لیوان نگاه نماییم. نقاط قوت و خوبیها را بیشتر ببینیم و از پرداختن به ضعف ها و نقاط متفی بپرهیزیم.
20- از حرص و طمع و تلاش بیش از حد برای ثروت اندوزی و کسب منافع مادی و چشم و هم چشمیهای شکننده قدری پرهیز کنیم. و بخشی از وقت خود را برای خدمت به دیگران، استفاده از اوقات فراغت، مطالعه و عبادت و بندگی خدا آزاد کنیم.
21- سعی کنیم زندگی خوب و سالمی داشته باشیم. به رزق و درامد حلال توجه نماییم و به فرزندانمان نیز آموزش دهیم. به سلامت فردی، مالی، دینی و اخلاقی خود و خانواده توجه نمایند.
22- به طبیعت و محیط زیست توجه نماییم. محیط را آلوده نکنیم، در هر جایگاه و نقشی که قرار داریم، خود را حامی محیط زیست و سلامت انسانها بدانیم.
امید است با رعایت موارد 22 گانه در ارتقائ بهره وری فردی، خانوادگی و اجتماعی پیشگام گردیم.
سید حمید کلانتری
رییس انجمن بهره وری ایران