به نام خدای شهیدان
انچه ما و نسل ما از محرم و قیام حسینی آموخته بودیم عزت بود و عظمت. آزادگی بودو سرافرازی، شرافت بودو کرامت. عشق بودو محبت ،جهاد بود و شهادت ایثار بود و گذشت ، عظمت دین خواهی و دینداری بود و تلاش و مبارزه برای احیای آن، مبارزه با ظلم و فساد و نامردمی، افشای فریبکاران و دغل بازان بود و رسوا ساختن عافیت طلبان و دنیا پرستان .
آنچه امروز با کمال تاسف از برنامههای بزرگداشت عاشورا و عزاداری امام حسین می بینیم و می شنویم و نوعا صدا و سیمای جمهوری اسلامی هم مشوق و مروج ان است ،غالباً روضه هست و گریه و انواع و اقسام مداحی و سبکهای متنوع عزاداری و شعرخوانی با سینه زنی های متفاوت و با کمترین آگاهیرسانی و معرفت بخشی و روشنگری پیرامون فلسفه عاشورا و انگیزه و هدف این واقعه تاریخ ساز و بیداری آفرین.
آنچه امروز شاهدیم سخن از شکل است و ابعاد ظاهری رویداد کربلا و وقایع آن که در بیان آنها هدف تحریک عواطف و احساسات برای گریه و گریاندن و شیون وشور است که گاهی برای جذاب تر شدن و تاثیر گذاری بیشتر هر مداحی و روضه خوانی سعی بر پروراندن حادثه ها با ذوق و سلیقه خود و اضافه نمودن تحریفات گوناگون است که صدای اعتراض اسلامشناس برجسته معاصر شهید مطهری را نیز در آورد که بسیاری از آنچه که در ذکر مصائب امام حسین از جمله در ارتباط با آب و تشنگی و طلب آب از دشمن در محافل و مداحی ها می شود اعتبار و سند تاریخی معتبر ندارد و اینها شاخ و برگ هایی است که برای گرم کردن مجلس و گرفتن اشک و گریه و آه و ناله بر آن افزوده اند
قبل از انقلاب مجالس وزینی که در دهه محرم برگزار میشد عمدتاً شبها از سخنرانان آگاه و آشنا به معرفت دینی دعوت میشد و حدود یک ساعت سخنرانی و بعضاً در انتهای سخنرانی و روضه, خطیب چند دقیقهای مداحی بود به خاطر دارم در مسجد مسلم بن عقیل تهران که امام جماعت آن آقای موحدی کرمانی بودند سخنرانانی چون مرحوم لاهوتی، محمدجواد حجتی کرمانی ، معادیخواه یا در هیئت انصارالحسین از سخنرانی بزرگانی چون مرحوم هاشمی رفسنجانی . آیت الله خامنه ای و آقای لاهوتی یا درمسجد جلیلی که امام جماعتش مرحوم آقای مهدوی کنی بود یا مسجد امیرالمومنین که امام جماعتش مرحوم آقای موسوی اردبیلی بود نیز از سخنرانان خوشنام وباسواد دعوت می کردند یا خودشان منبر می رفتند و بحثهای معرفتی ارزشمندی مطرح میکردند
علاوه بر اینها هیئت ها و جلسات مذهبی در منازل و حسینیههای دیگری برگزار میشد و بزرگانی چون شهید مطهری، شهید بهشتی، شهید محلاتی و علامه محمدتقی جعفری سخنرانی های بسیار مفید و ارزشمندی داشتند که بسیاری از آنها بعد از انقلاب یا همان زمان از نوارها پیاده و به کتاب تبدیل میشد.
علاوه بر این نوع مجالس مراکز اثر بخش و روشن گر دیگری چون "حسینیه ارشاد" بود که عمدتاً سخنرانی های معلم انقلاب دکتر شریعتی در آنجا برگزار میشد و محتوای سخنرانی با امکانات محدود آن زمان یا نوارش دست به دست می شد یا در قالب کتاب با چاپ ساده منتشر و به سرعت به دست علاقمندان شناخت معرفت دینی میرسید و موجی از روشنگری و ترویج معارف دینی به زبان روز و متناسب با نیاز مخاطبان جوان در جامعه و دانشگاه بهمراه داشت از این طریق نهضت گرایش به دین و مبارزه و انقلاب اسلامی را در جامعه احیا میکرد که این امر موجب تعطیلی حسینیه ارشادازطرف ساواک شد.
هنوز کتاب شهادت ، حسین وارث آدم و سخنرانی شریعتی با عنوان پس از شهادت از جذاب ترین و احساسی ترین متون و مطالب خواندنی در معرفی هدف و فلسفه شهادت و عاشورا و قیام حسینی است که با ادبیات قوی و متفاوت و اثرگذار نگاشته شده است کتاب نهضت حسینی و کتاب تحریف های عاشورا از معتبرترین کتب در زمینه ی واقعه کربلاست که توسط شهید مطهری با بیان مستدل ، مستند و معتبر نگارش شده است
حال سوال بزرگی که قابل طرح است این که چرا جامعه ما از توجه به محتوا و اصل قیام حسینی به شکل وظواهراین واقعه بزرگ تاریخی بسنده کرده است و چرا توسط نهادهای رسمی به ویژه صدا و سیما بعد از انقلاب این گرایش تقویت شده است و هر سال هم متاسفانه پررنگتر میشود کشوری که مدعی امالقرای جهان اسلام است اصلی ترین مرکز تشیع است نباید در جهت معرفی شفاف ، روشن و اثربخش و بیدارگر قیام حسینی از فرصت این مراسم و عزاداری ها و شور و حال آن حداکثر بهرهبرداری برای نسل جوان جامعه ایران و جامعه جهانی به عمل آورد؟
قطعاً طرح این مسائل به هیچ وجه به مفهوم کمتوجهی به برگزاری مراسم عزاداری امام حسین علیه السلام در هیاتها ، حسینیهها ، تکایا و مساجد نیست که در جای خود و به سبک درست آن ضروری و در برقراری ارتباط عاطفی و همگانی جامعه از خرد و کلان و زن و مرد و پیر و جوان با نهضت پر شور حسینی سازنده و اثربخش است بحث اصلی استفاده هرچه شایسته تر از این مجالس و فرصت ها که همه را به خود جذب میکند با دعوت از سخنرانان ، مورخین ، عالمان نواندیش ، اساتید و پژوهشگران دینی با سلایق گوناگون و مستقل از گرایش سیاسی آنان در برنامه های صدا و سیما و در مجالس و محافل گوناگون است.
و در یک کلام تاکید ویژه ای که ذکر آن ضروری است اینکه امام حسین و برنامه های عزای حسینی را سیاسی نکنیم، امام حسین متعلق به همه است.
گاندی رهبر بزرگ استقلال هند با اینکه هندوست اظهارو افتخارش این است که از راه حسین پیروی کرده است
گلسرخی مبارز کمونیست هم در دفاعیات خودش دربیدادگاه رژیم شاه می گوید ما آزادگی را از حسین آموخته ایم
در پایان به نظر می رسد که عده ای یا جریانی عالما وعامدا میخواهند صرفا توجه به شور و عزای حسینی در جامعه رایج شود تا شعور و معرفت حسینی.
اینان بیشتر به عزاداری و اشک برای ثواب وامرزش گناهان اعتقاد دارند و آن را ترویج می کنند و معرفی انقلاب حیات بخش و انسان ساز کربلا که درس حریت و آزادگی و آزادزیستن وزیر بار ظلم و ستم و فریب و ریا نرفتن را خیلی مفید و ضروری نمی دانند. همان طور که بعضی خیلی علاقهمند به تفسیر و تبیین بعضی از آیات قرآن یا ترویج بخش زیادی از نامه ها و خطبه های نهجالبلاغه نیستند
برهمه دوستداران و شیعیان واقعی فرض است که امروز حسین و قیام حسینی را آنگونه که بود به جامعه معرفی سازند و از این طریق ندای هل من ناصر ینصرنی آن امام شهید را پاسخگو باشیم و از مظلومیت اش بکاهیم.انشالله.
سید حمید کلانتری. تاسوعای 1400شمسی