هر کار خوب و ارزشمندی در جای خود و به اندازه خود، زیبا، اثربخش و قابل پذیرش است، اما اگر از مسیر و اندازه خود خارج شود و یک امر استحبابی به یک واجب و مهمتر از واحب و البته فراگیر تبدیل شود، از مسیر خود خارج شده و سوالات زیادی را ایجاد مینماید.
مثلا اگر در توجه به سال نو و عید نوروز، مردم از یک ماه قبل مراسم عید دیدنی و دید و بازدید را شروع و تا یک ماه بعد آن را ادامه دهند، موضوع عید و عید دیدنی از اصالت خود خارج میشود و وقت زیادی از جامعه که باید صرف کار و تلاش و زندگی جاری شود، به کارهای جانبی و فرعی اختصاص مییابد، یا اگر قرار باشد برای احترام گذاشتن به نهضت حسینی به جای یک دهه عزاداری، دو ماه مراسم و برنامه و عزاداری مستمرا برقرار باشد، جامعه دچار یک امر مستحبی و غیر اولویتدار میشود و از اهداف اصلی خودش خارج میگردد که البته گاهی نیز چنین میشود، اگر قرار باشد مردم به جای یک بار، دو بار یا سه بار سفر خانوادگی در سال، چند ماه برای گردش و تفریح و خوشگذرانی به سفر بروند، بسیاری از کارهای جاری زندگی دچار اختلال میشود.
شاید نقد این همه وقت و امکانات و منابع صرف کردن برای راهپیمایی اربعین، در این روزها قدری مشکل باشد و بعضی برداشت کم لطفی به ساحت ارزشمند آقا امام حسین علیه السلام تلقی نمایند، اما با ارادت بیش از 40 سال روضهخوانی خانوادگی در اربعین حسینی، میتوانم به خود اجازه دهم که بگویم به عنوان یک مسلمان و شیعه حسین بن علی، ای کاش دولت و حکومت که یکی از وظایف اصلیشان جهت دادن جامعه به سوی اولویتهاست، به شدت دچار عوامزدگی و گاهی متاسفانه عوام فریبی و عوامگرایی شده و امکانات فراوانی که میتواند در جهت فقرزدایی و تامین حداقلهای زندگی مثل آب آشامیدنی، بهداشت، درمان، غذا و مدرسه در مناطق محروم صرف شود، در حوزه ای صرف میشود که نیاز ضروری وجود ندارد.
درست است که در راهپیمایی اربعین بسیاری به قصد ثواب و عرض ارادت به ساحت مبارک امام حسین با اخلاص شرکت میکنند، اما با شناختی که ما از ائمه معصومین داریم، چنین روشی را در حالی که بخش زیادی از مردم کشورمان دچار مشکلات معیشتی و تامین نیازهای اولیه زندگی هستند، نمیپسندند.
البته در زندگی آن بزرگان، هیچ جا سراغ نداریم در در سوگ پیامبر هر سال چندین روز عزاداری برگزار شود، اما میدانیم یکی از کارهای جاری امام علی علیه السلام، رسیدگی مستمر و شبانه بوده است و دیدن یک فرد نیازمند مسیحی در حال تکدی را بر نمیتابند و او را به خانه میفرستند و نیازش را تامین میکنند.
حال ای کاش در این شرایط، این همه موکب و این همه امکانات، اتوبوسها، پروازها، هزینههای غذایی و پذیرایی و صرف چند میلیون نفر روز زمان مفید با تدبیر حکومت، موکبها در مناطق محروم مستقر میشدند و همه به نام امام حسین و برای ادای دین به شهیدان، عاشقانه به این مناطق هدایت میشدند و در جهت عمران و آبادانی و رفع فقر از خواهران و برادران مسلمان خود که دچار تبعیضهای فراوان در این دنیا گشتهاند، همت میگماردند.
ای کاش صدا و سیما که بیش از یک ماه بیشترین ظرفیت برنامههای خود را برای گزارش دادن مسائل مرتبط با راهپیمایی اربعین صرف میکند، به مسائل اساسی جامعه مثل آموزش مهارتهای زندگی، کارآفرینی، روشهای بهرهوری، گروههای خدمت به نیازمندان، تشکیل تشکلهای اجتماعی و داوطلبانه و امدادرسانی به مناطق محروم میکرد و دیدگاههای مختلف در رابطه با مراسم اربعین مطرح میشد.
استنباط بخش غالب جامعه این است که این مراسم به یک مانور سیاسی برای فراموشی مسائل و مشکلات اساسی جامعه است. امید که دستاندرکاران امر در این راستا صادقانه عمل کنند و در قبال هزینههای چند هزار ملیاردی که از جیب مردم یا توسط خود آنان با تبلیغات جهتدار صرف میشود، پاسخگو باشند و نظرات متفاوت با خود را در این گونه مسائل پخش نمایند.
سید حمید کلانتری. 29 مرداد 1402